اقتصاد ایران به جای برنامه‌ریزی، اسیر برنامه‌روزی است

مهدی پازوکی، عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد علامه معتقد است اقتصاد ایران نیازمند جراحی و اصلاحات تدریجی است و این اصلاحات را یک ضرورت ملی عنوان می‌کند که اگر انجام نشود، کشور قادر نخواهد بود در روند تحولات توسعه‌ای قرار بگیرد. او از برنامه‌روزی شدن اقتصاد گلایه دارد و می‌گوید: باید برای توسعه اقتصاد برنامه‌ریزی شود نه اینکه آن را به روزمرگی سوق داد.

عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد علامه گفت: اقتصاد ایران به جراحی و اصلاحات تدریجی نیاز دارد و هرچه این اصلاحات دیرتر انجام شود، در بلندمدت می‌تواند تبعات منفی برای جامعه، خصوصاً طبقات ضعیف به دنبال داشته باشد.

مهدی پازوکی، در گفت‌وگو با پایگاه خبری اتاق ایران، افزود: در شرایط فعلی حدود 76.5 میلیون نفر از جمعیت 80 میلیونی کشور، یارانه نقدی می‌گیرند درحالی‌که بر اساس مبانی علمی و کارشناسی، حداکثر باید به سه دهک پائین درآمدی جامعه، یعنی حدود 24 میلیون نفر یارانه پرداخت شود.

او با تأکید بر اینکه حذف یارانه ثروتمندان یکی از اصلاحات ضروری در اقتصاد ایران است، تصریح کرد: در سال 1389  که هدفمندی یارانه‌ها آغاز شد، 45هزار و 500 تومان به مردم پرداخت می‌شد که در شرایط فعلی قدرت خرید آن به یک‌سوم رسیده است پس باید رقم بالاتری به طبقات نیازمند پرداخت شود؛ اما منابع بودجه کشور محدود است و قادر به پوشش دادن این هزینه نیست.

پازوکی ادامه داد: در این شرایط باید یارانه ثروتمندان حذف شود تا هم منابعی برای تخصیص به نیازمندان در دسترس دولت قرار بگیرد و هم اهداف مورد نظر قانون هدفمندسازی یارانه‌ها مبنی بر کمک به نیازمندان و توسعه تولید محقق شود.

عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد علامه با اشاره به تصمیم دولت برای حذف یارانه ثروتمندان در لایحه بودجه 97، اظهار کرد: در شرایط فعلی فضا به نحوی چیده شده که دولت از این اصلاح ضروری عقب‌نشینی کند و از سوی دیگر مخالفان دولت که در انتخابات مغلوب شده‌اند نیز چندان بی‌میل نیستند که با توسل به موضوع حذف یارانه‌ها، مردم را از دولت ناراضی کنند.

او ادامه داد: این در حالی است که منابع درآمدی دولت شامل نفت و مالیات محدودیت دارد و اگر اصلاحات مدنظر دولت در حوزه حذف یارانه ثروتمندان محقق نشود، دولت عملاً قادر به بهبود وضعیت معیشتی طبقات نیازمند جامعه نخواهد بود. از سوی دیگر رسانه ملی نیز به دنبال اصلاحات ساختاری نیست و تلاش می‌کند جامعه را به سمت جو پوپولیستی ببرد که این مساله، انجام اصلاحات را برای دولت و مجموعه حاکمیت سخت می‌کند.

پازوکی تأکید کرد: بر اساس اهداف بالادستی نظام، وابستگی بودجه به درآمدهای نفتی باید کاهش یابد و از سوی دیگر در شرایط نابسامان اقتصادی، افزایش رقم مالیاتی نیز اقدام به صلاحی نیست پس تفکر استمرار پرداخت یارانه به عموم مردم و در مقابل تأمین منابع مورد نیاز برای افزایش یارانه نیازمندان از محل‌های دیگر عملاً قابلیت اجرا ندارد و دولت را به بن‌بست می‌رساند.

او همچنین، گسترش چتر مالیاتی را از دیگر اصلاحات مورد نیاز اقتصاد ایران دانست و افزود: این در حالی است که در شرایط فعلی حدود 40 درصد از اقتصاد ایران فرار مالیاتی دارند و 20 درصد نیز معاف از مالیات هستند که در مقابل اصلاحات مالیاتی جوسازی خواهند کرد.

این اقتصاددان گفت: صندوق‌های بازنشستگی با وضعیتی بحرانی به دولت یازدهم رسید و فعلاً دولت سالانه باید حدود 60 هزار میلیارد تومان به دو صندوق کشوری و لشکری کمک کند درحالی‌که هم یارانه نقدی می‌پردازد و هم بار پرداخت 65 هزار میلیارد تومان حقوق کارکنان نیز بر دوش اوست.

پازوکی ادامه داد: این بار هزینه‌ای دولت در وضعیتی است که بدون افزایش درآمدهای دولت، همواره مخارج آن در مسیر صعودی قرار داشته و همه نیز در حال چانه‌زنی برای گرفتن اعتبار بیشتر از دولت هستند به‌گونه‌ای که نمایندگان مجلس نیز بدون توجه به انبوه پروژه‌های عمرانی نیمه‌تمام، تلاش می‌کنند طرح‌های جدیدی به لایحه دولت اضافه کنند؛ و این یعنی کسی به دنبال اصلاحات ساختاری در اقتصاد ایران نیست.

عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد علامه با اشاره به اعتراضات اخیر اظهار کرد: یکی از اصلی‌ترین مسائلی که باعث بروز ناآرامی‌ها شد، مشکلات اقتصادی بود اما ریشه این مناقشات، تبعیض، بی‌عدالتی، رانت و فساد اقتصادی بوده که باید در جریان جراحی اقتصاد زمینه رفع‌ورجوع آنها فراهم شود.

پازوکی با اشاره به استفاده از اصلاحات اقتصادی به‌عنوان ابزاری علیه دولت، گفت: این افراد باید بدانند که اگر دولت دست به اصلاحات اقتصادی نزند، کل کشور و نظام تدبیر زیان خواهند کرد؛ چراکه اینک، اصلاحات اقتصادی یک ضرورت ملی است و اگر انجام نشود، کشور قادر نخواهد بود در روند تحولات توسعه‌ای قرار بگیرد.

او با اشاره به اینکه در شرایط فعلی اقتصاد ایران به جای «برنامه‎ریزی» اسیر «برنامه‌روزی» شده است، تأکید کرد: ما باید برای بهبود اقتصاد برنامه‌ریزی کنیم نه‌ اینکه آن را به سمت روزمرگی سوق دهیم چراکه فعلا اقتصاد ایران نیازمند این است که فضای کسب‌وکار در آن بهبود یابد و شرایط مناسب برای سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی نیز مهیا شود، ضمن اینکه درنتیجه اصلاحات اقتصادی، وضعیت باید به نحوی تغییر کند که همه صاحبان درآمد در این اقتصاد،مالیات بپردازند و همه اینها نیازمند برنامه‌ریزی‌های درست، کارشناسی و البته هدف‌دار است.

JoomShaper